معرفی مختصر پوهنحی حقوق پوهنتون البیرونی
مقدمه، معرفی پوهنځۍ، دیدګاه ، مأموریت و ارزش های حاکم
۱-۱ – مقدمه
پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی در سال ۱۳۷۸ هجری خورشیدی در چوکات پوهنتون البیرونی، مطابق به معیارهای وزارت محترم تحصیلات عالی آن زمان به فعالیت آغاز کرده و یکی از پوهنځی‌های کلیدی این پوهنتون به‌شمار می‌رود که هدف اساسی آن تربیه و آموزش نسل جوان با نظرداشت کیفیت بلند و معیاری و تقدیم کادرهای علمی و مخصص در بخش‌های( حقوق، علوم سیاسی و روابط بین الملل ) در چارچوپ ارزش‌های دینی و ملی می‌باشد، تا از یک طرف وطن عزیز ما، از لحاظ کادرهای تخصصی متکی به خود گردد و از طرف دیگر نسل جدید و آیندۀ این سرزمین، در پیشرفت وطن و به‌خصوص در پیشرفت اقتصادی، بهبود وضعیت اجتماعی، استقرار سیاسی و تأمین أمنیت و عدالت سهیم شوند. پوهنځی حقوق و علوم سیاسی با داشتن دو دیپارتمنت فارغ ده «حقوق» و «علوم سیاسی و روابط بین الملل» به تربیه کادر های می پرازد که هریک نقش اساسی در تأمین عدالت و احقاق حق به مستحق آن و تامین روابط با کشور های جهان جهت بهبود روابط سیاسی، فرهنګی، اقتصادی نقش کلیدی را ایفا می نمایند.
۱-۲- دیدگاه، مأموریت و ارزش های حاکم
دیدگاه، مأموریت و ارزش های حاکم پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی قرار ذیل می باشند:
۱-۲-۱- دیدگاه
مبدل شدن پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی به نهاد تحصیلی معتبر و شناخته شده در عرصه ارایه خدمات حقوقی و علوم سیاسی در سطح کشور.
۱-۲-۲- ماموریت
عرضه خدمات تحصیلی معیاری با بکار ګیری کادرهای متعهد و متخصص و با استفاده از روش های نوین تدریس و تکنولوژی مدرن و انجام تحقیقات علمی به منظور عرضه کادر های مجرب و متخصص آراسته با دانش حقوقی و سیاسی.
۱-۲-۳- ارزش های حاکم
این پوهنځۍ برای دستیابی به اهداف و مقاصد ستراتیژیک خود پابند به یک ارزشها و اصول رهنمودی است که تصامیم ستراتیژیک و پروگرام های تحصیلی پوهنځی را شکل میدهد و عبارت اند از:
- رعایت احکام شریعت و ارزش های اسلامی؛
- قانون گرایی و حمایت از حاکمیت قانون ؛
- تخصص گرایی و شایسته سالاری؛
- تعهد و مسئولیت پذیری؛
- ابتکار و نو آوری در فعالیت های تحصیلی و تحقیقی؛
- توجه به کیفیت در همه ابعاد و فعالیت های این پوهنځی؛
- تنوع و هم افزایی؛
- تاکید بر روحیه همکاری و کار گروپی؛
- تاکید بر احترام متقابل در تمام سطوح.
۱-۳- اهدف و مقاصد
جهت ایجاد نظام اداری و علمی موثر و مثمر برای آموزش نیروی بشری با ظرفیت بالا و متعهد به کشور مطابق قوانین و ارزش های اسلامی کشور این پوهنځۍ اهداف و مقاصد ذیل را دنبال می نماید:
۱-۳-۱- اهداف ستراتیژیک
- تلاش برای ساخت و ساز تعمیر اصلی پوهنځی حقوق و علوم سیاسی مطابق با معیار های ملی و بین المللی؛
- آموزش نسل متخصص از لحاظ علمی و عملی و تقدیم آنها به جامعه غرض ایفای خدمت؛
- انکشاف پروگرام های علمی و تحقیقاتی؛
- تداوم و تمرکز به کیفیت تحصیل در این پوهنځی و پاسخگو ساختن آن به نیازهای علمی و تخصصی و مسلکی کشور و تقاضای بازار؛
- زمینه سازی برای فراهم آوری خدمات تحصیلی با کیفیت و استانداردهای بین‌المللی از جمله تطبیق سیستم آموزشی مبتنی بر نتایج؛
- تلاش برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها جهت عرضه خدمات با کیفیت و معیاری اکادمیک و حمایت از برنامه های تضمین کیفیت وزارت تحصیلات عالی در هماهنگی با ریاست پوهنتون البیرونی؛
- تلاش برای ارتقای ظرفیت علمی استادان و تدویر سمینار های سیستم جدید آموزشی مبتنی بر نتایج و محصل محور ؛
- تلاش برای راه اندازی برنامه های ماستری در بخش حقوق بین الملل؛
- تلاش برای ارتقای ظرفیت کارمندان اداری این ریاست؛
- معیاری ساختن کتابخانه پوهنځی حقوق و علوم سیاسی؛
۱-۳-۲- مقاصد
- تقویت کمیته تضمین کیفیت و انکشاف فعالیت های آن؛
- حمایت از تطبیق و انکشاف پلان استراتیژیک 5 ساله؛
- ایجاد و انکشاف پلان های نظارت و ارزیابی تضمین کیفیت؛
- تشویق و حمایت استادان پوهنځی در قسمت ارتقای رتب علمی شان؛
- معرفی استادان لسانس به برنامه های ماستری؛
- معرفی استادان ماستر به برنامه های دوکتورا؛
- ایجاد شفافیت و پاسخگویی در نظام اداری پوهنځی ؛
- رفع مشکلات تخنیکی که مانع تطبیق پلان گردد؛
- قانون مند ساختن نظام اداری و علمی پوهنځی ؛
10. استمرار ارزیابی های خودی پوهنځی ؛
11.زمینه سازی برای معرفی استادان به برنامه های آموزشی کوتاه مدت داخلی و خارجی.
معرفی پوهنځۍ
پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی پوهنتون البیرونی یکی از معتبرترین مراکز آموزشی و پژوهشی دولتی در زمینه های حقوق و علوم سیاسی است که با هدف تربیت نیروهای متخصص و کارآمد، به ارائه برنامه های آموزشی به درجه لسانس در دو دپیارتمنت فارغ ده « حقوق) و « علوم سیاسی و روابط بین الملل» می پردازد. با این حال، طبق کریکولم موجود، رشته های این پوهنځی به حقوق و علوم سیاسی و روابط بین المللی تقسیم شده اند. به منظور هرچه تخصصی تر شدن خدمات تحصیلی، نیاز است تا در آینده دیپارتمنت های حاکمیت قانون، علوم سیاسی و توسعه سیاسی و حقوق بین الملل و حقوق خصوصی نیز توسعه یابد.
۲-۱- تاریخچه
پوهنحی حقوق و علوم سیاسی در سال ۱۳۷۸ با ترکیب دو دیپارتمنت- اداری و دیپلوماسی و قضا و څارنوالی تاسیس گردید. از بدو تاسیس تا حال در طی ( ۲۰ ) دور فراغت به تعداد (۱۵۲۲) فارغ تحصیل این رشته تقدیم جامعه نموده است که آمار مشرح آن طی جدول جداګانه بیان ګردیده است.
۲-۲- تشکیل
در تشکیل این پوهنځۍ( ۱۸ ) تن استاد شامل می باشد، ولی در حال حاضر، اعضای کادر علمی آن به ( ۱۳ ) تن میرسد، که از جمله (۲) تن به حیث رئیس و معاون پوهنځۍ ایفای خدمت می نمایند. درجه تحصیل اعضای کادری علمی پوهنحی حقوق و علوم سیاسی به ترتیب (3) دکتر، (8) ماستر و (3) لیسانس میباشند.
۲-۳- دیپارتمنت ها
پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی قبلاْ دارای چهار دیپارتنمت بوده که از جلمه آن فقط دو دیپارتمنت آن دیپارتمنت های فارغی بوده که عبارت اند از دیپارتمنت اداره و دیپوماسی و دیپارتمنت قضاء و څارنوالی می باشند که اکنون این دیپارتمنت ها به دیپارتمنت « علوم سیاسی و روابط بین الملل» و دیپارتمنت « حقوق» تغییر نام یافته اند.
دیپارتمنت اداری و دیپلماسی در سال ۱۳۷۸ هجری خورشیدی در چوکات پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی این پوهنتون، مطابق به معیارهای وزارت تحصیلات عالی آن وقت، به فعالیت آغاز کرده و یکی از دیپارتمنت های کلیدی به شمار می‌رود که در این واخر به دیپارتمنت « علوم سیاسی و روابط بین الملل» تغییر نام یافته است.
دیپارتمانت اداری و دیپلماسی در پوهنځۍ های حقوق و علوم سیاسی معمولاً به بررسی و آموزش مباحث مرتبط با اندیشه های سیاسی در اسلام و غرب، تاریخ روابط بین الملل، تئوری های روابط بین الملل، سازمان های بین الملل تاریخ دیپلماسی، مبانی تحلیل سیاست خارجی، اصول روابط بین الملل، حقوق دییلماتیک و کنسولی، حقوق اداری، حقوق بین الملل عمومی و... می‌پردازد. این دیپارتمنت با ارائه دوره‌هایی در زمینه‌های کلیدی علوم سیاسی و حقوق عامه، نقش مهمی در آماده‌سازی دانشجویان برای ورود به حرفه‌های مرتبط با سیاست، دیپلماسی، حقوق و سایر مشاغل عمومی دارد.
در حال حاضر مجموع استادان موجود دپیارتمنت اداری و دیپلماسی «علوم سیاسی و روابط بین الملل و حقوق عامه» به(۸) تن می رسد که از آن جمله یک تن به صفت آمر دیپارتمنت ایفای وظیفه می نماید. قرار است در آینده نزدیک چند تن دیگر نیز به تشکیل آن افزوده شود.
دیپارتمنت قضاء وڅارانوالی در سال ۱۳۷۸ هجری خورشیدی در چوکات پوهنحی حقوق و علوم سیاسی و تحت عنوان (دیپارتمنت قضا و حارنوالی)، مطابق به معیارهای وزارت تحصیلات عالی وقت، به فعالیت آغاز کرده است. در این واخر به دیپارتمنت « حقوق» تغییر نام یافته است، یکی از دیپارتمنت های کلیدی به‌شمار می‌رود. دیپارتمنت قضا و حارنوالی در پوهنځۍ حقوق به تربیت حقوق‌دانان، قضات و څارنوالان و وکلای مدافع آینده می‌پردازد که نقش‌های کلیدی در سیستم عدلی - قضایی و اجرای حقوق در کشور ایفا می‌کنند. این دیپارتمنت تمرکز خود را بر روی حقوق جزای اسلام، متون فقهی- حقوقی، جزا و جرم شناسی، حقوق فامیل، حقوق جزای بین الملل، حقوق عینی، حقوق وجایب، حقوق بین الملل خصوصی، اصول محاکمات مدنی و جزایی و... قرار داده و به دانشجویان آموزش‌های تئوری و عملی لازم را برای فعالیت در عرصه‌های حقوقی و قضایی ارائه میدهد.
۲-۴- تشکیلات اداری
پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی پوهنتون البیرونی در سال۱۳۷۸ هـ. ش. با ترکیب دو دیپارتمنت – اداری و دیپلماسی و قضا و حارنوالی تأسیس گردید. در تشکیل این پوهنځۍ (۱۸) تن استاد شامل می باشد، ولی در حال حاضر، اعضای کادر علمی آن به (۱۳) تن میرسد، که از جمله (۲) تن به حیث رئیس و معاون پوهنځۍ ایفای وظیفه می نمایند. درجه تحصیل اعضای کادر علمی این پوهنحی به ترتیب (۳) دکتر، (۸) ماستر و (۲) لیسانس میباشند.گفتنی است که کارمندان اداری آن شامل مدیر تدریسی، مدیر اجرائیه، مدیر کتابخانه و (۲) تن خدمه می باشد که به طور مستمر به فعالیت شان ادامه می دهند. گفتنی است که کارمندان اداری آن شامل مدیر تدریسی، مدیر اجرائیه، مدیر کتابخانه و (۲) تن خدمه می باشد که به طور مستمر به فعالیت شان ادامه می دهند.
۲-۵- محصلان
محصلان از طریق امتحان کانکور به دیپارتمنت های فارغ ده پوهنځۍ حقوق علوم معرفی می ګردند. این پوهنځۍ در حال حاضر دارای ( ۲۵۶) محصل در دو دیپارتمنت مصروف ادامه تحصیل می باشند که از جمله آن به تعداد (۱۶۰) محصل در دیپارتمنت قضاء و څارنوالی و به تعداد (۱۵۹) محصل در دیپارتمنت اداره و دیپلوماسی مصروف ادامه تحصیل می باشند که آمار مجموعی محصلین از بدو تأسیس الی اکنون در جدول جداګانه درج ګردیده است.
۲-۶- صنوف درسی
پوهنخۍ حقوق و علوم سیاسی پوهنتون البیرونی دارای (۸)صنف درسی برای پوهنځۍ در دو وقت برای ذکور و اناث می باشد همچنان صنوف متذکره مجهز با تجهیزات تخته، مارکر، تخته پاک، پروجکتور و LCD اند تا استادان بتواند دورس مؤثر داشته باشد.
۲-۷- کتابخانه
پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی دارای کتابخانه‌ی مجهز با بیشتر از ۵۲۰۰ جلد کتاب در رشته های مختلف غرض استفاده استادان و محصلان که تا حدی جوابگوی نیازهای آنان است.
۲-۸- کمیته های پوهنځۍ حقوق و علوم سیاسی
پوهنځی حقوق و علوم سیاسی به خاطر بهبود امور اکادمیک و سهیم ساختن استادان، محصلان و کارمندان در امور، به تعداد (10) کمیته را در سطح پوهنځی ایجاد نموده است که هر یک از کمیته ها دارای طرزالعمل و لایحه وظایف مشخص بوده و طبق آن به فعالیت های شان ادامه می دهد. این کمیته ها قرار ذیل است:
- کمیته ارتقای کیفیت؛
- کمیته تحقیق؛
- کمیته نظم و دسپلین؛
- کمیته آموزش الکترونیکی؛
- کمیته امتحانات؛
- کمیته پلان استراتیژیک؛
- کمیته کارهای عملی؛
- کمیته رسیدگی به شکایات؛
- انجمن محصلان؛
- و کمیته کریکولم.
در اخیر قابل تذکر است که این پوهنځۍ با بهره‌گیری از اعضای کادر علمی با تجربه و متخصص در حوزه‌های مختلف حقوقی و سیاسی، محیطی پویا و تحریک‌کننده برای محصلان فراهم می‌آورد تا در کنار آموزش‌های نظری، به تحقیق و بررسی مسائل عملی نیز بپردازند. محصلین در این پوهنځۍ از طریق کارگاه‌ها، سمینارها، موت کورت‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی، فرصت‌های بی‌نظیری برای توسعه تفکر نقادی، مهارت‌های تحلیلی و قدرت استدلال خود پیدا می‌کنند. برنامه‌های آموزشی ارائه شده در این پوهنځۍ شامل دروس متنوع و جامعی است که با هدف ارائه دانش و مهارت‌های لازم برای مواجهه با چالش‌های پیچیده حقوقی و سیاسی طراحی شده‌اند. این پوهنحی، علاوه بر تمرکز بر مسائل نظری، بر اهمیت کاربردی کردن دانش در جهت حل مسائل جامعه و ارتقای استانداردهای حقوقی و دموکراتیک تاکید دارد.
قابل ذکر است که فاکولته حقوق و علوم سیاسی به منظور ارتقای دانش مسلکی محصلین برنامه های متعدد محاکم تمثیلی را هم در حقوق بین الملل و هم در حقوق رسانه ها به راه انداخته است که اکثراٌ مقام شایسته را در میان سایر پوهنتونها بدست آورده اند. چنانچه در سال 2010 محصلین این پوهنحی در مسابقات محاکم تمثیلی حقوق بین الملل که در سطح پوهنتون های ملی افغانستان برگزار گردیده بود، مقام نخست را از آن خوده نموده و غرض شرکت در مسابقات بین المللی که در واشنگتن دی سی ایالات متحده آمریکا برگزار گردیده بود، رهسپار آن کشور گردیدند و به نمایندگی از افغانستان با تیم های جهانی به رقابت پرداختند در میان بیش از هشتاد تیم جایګاه (۳۶) را اخذ نمودند.
برای دانلود نمود بالای لینک ذیل فشار دهید